เบต้ากลูแคน สารอาหารมากสรรพคุณที่จำเป็นต่อร่างกาย เบต้ากลูแคน (Beta Glucan) คือ คาร์โบไฮเดรตประเภทพอลิแซ็กคาไรด์ (polysaccharide) ชนิดหนึ่งของน้ำตาลกลูโคสที่มาเชื่อมต่อกันเป็นโมเลกุลสายยาว ซึ่งสารประกอบนี้สามารถพบได้ในธรรมชาติ มีทั้งสารที่สามารถละลายน้ำได้และไม่สามารถละลายน้ำได้ ยกตัวอย่างเช่น สามารถพบได้ที่ผนังเซลล์ของยีสต์ในขนมปัง กลุ่มเห็ดต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเห็ดหอม เห็ดนางฟ้า โสม สาหร่าย รวมทั้งข้าวต่างๆ โดยเฉพาะข้าวโอ๊ตและข้าวบาร์เลย์
เบต้ากลูแคน (Beta Glucan) อาจไม่ใช่ชื่อเรียกที่คุ้นหูใครหลายคน แต่จริง ๆ แล้ว เบต้ากลูแคนเป็นสารอาหารประเภทใยอาหารชนิดละลายน้ำที่ให้ประโยชน์ต่อสุขภาพไม่น้อยเลย โดยเฉพาะกับการสร้างเสริมระบบภูมิคุ้มกันเพื่อต้านทานต่อโรค ชะลอความเสื่อมและบำรุงร่างกายให้แข็งแรง ซึ่งจำเป็นอย่างมากสำหรับผู้สูงอายุ ผู้ใหญ่หรือคนทำงานที่มีไลฟ์สไตล์อันเร่งรีบหรือมีความเครียดสะสม
โดยทั่วไป เบต้ากลูแคนจะถูกสกัดมาจากผนังเซลล์ของยีสต์ เห็ดรา หรือพืชบางชนิดอย่างธัญพืชและรำข้าว แม้ประโยชน์ส่วนมากของเบต้ากลูแคนจะชี้ไปที่การป้องกันโรคหัวใจหรือภาวะคอเลสเตอรอลสูง แต่มีงานวิจัยบางส่วนพบว่า เบต้ากลูแคนมีประสิทธิภาพในการกระตุ้นภูมิต้านทานของคนเราเช่นกัน โดยเฉพาะเบต้ากลูแคนที่สกัดจากยีสต์ สารอาหารดังกล่าวจึงถูกนำไปใช้เป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์อาหารเสริมเพื่อดูแลสุขภาพ อีกทั้งยังมีนำเบต้ากลูแคนมาศึกษาเพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการรักษาเสริมของโรคมะเร็งด้วย
ก่อนอื่น เราควรทำความเข้าใจกลไกของระบบภูมิคุ้มกันสักเล็กน้อย ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายนั้นเปรียบเสมือนเมืองหน้าด่านของร่างกาย เมื่อใดที่สิ่งแปลกปลอมอย่างสารหรือเชื้อโรคชนิดต่าง ๆ เข้าสู่ร่างกาย หรือเกิดการเปลี่ยนแปลงของเซลล์จากภายใน ภูมิคุ้มกันของเราจะสร้างโปรตีนชนิดพิเศษที่เรียกว่า แอนติบอดี (Antibody) ขึ้นมาต่อสู้กับการติดเชื้อหรือความผิดปกติที่เกิดขึ้น และคงอยู่ในร่างกายเพื่อเฝ้าระวังการติดเชื้อครั้งถัดไป ยิ่งหากเรามีภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอ สิ่งแปลกปลอมก็จะเข้ามาได้ง่าย อาการป่วยเกิดขึ้นได้บ่อยครั้ง รวมถึงร่างกายยังฟื้นตัวหรือหายดีได้ช้าลง
ใช่ว่าทุกคนจะมีภูมิคุ้มกันที่ดีอยู่เป็นประจำ การเสริมภูมิคุ้มกันให้มีประสิทธิภาพด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ในด้านนี้อย่างเบต้ากลูแคน จึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจสำหรับคนที่ไม่มีเวลาดูแลตัวเองมากนัก เนื่องจากเบต้ากลูแคนส่งผลต่อการทำงานของเซลล์เม็ดเลือดขาวซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญในระบบภูมิคุ้มกัน จากงานวิจัยส่วนหนึ่งชี้ให้ว่า เบต้ากลูแคนมีคุณสมบัติในการกระตุ้นภูมิคุ้มกัน
อีกทั้งยังมีการทดลองโดยให้ผู้หญิงที่มีสุขภาพดีบริโภคอาหารเสริมที่มีส่วนผสมของเบต้ากลูแคนจากยีสต์ในปริมาณ 250 กรัม ติดต่อกันนาน 12 สัปดาห์ ผลปรากฏว่า อาการจากโรคระบบทางเดินหายใจส่วนบนอย่างไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่บรรเทาลง จึงอาจใช้เป็นแนวทางในการเสริมภูมิคุ้มกันได้
นอกจากนี้ การศึกษาในผู้ป่วยหญิงที่เป็นโรคมะเร็งเต้านม หลังบริโภคเบต้ากลูแคนจากยีสต์ปริมาณ 10 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง ติดต่อกันนาน 21 วันพบว่า เบต้ากลูแคนชนิดนี้มีคุณสมบัติต้านทานมะเร็งที่เกี่ยวเนื่องกับการกระตุ้นเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งนำมาใช้เป็นทางเลือกเสริมหรือช่วยปรับภูมิคุ้มกันระหว่างการรักษาโรคมะเร็งทางหลักได้ แต่จำเป็นต้องมีการศึกษาที่เจาะลึกระหว่างเบต้ากลูแคนกับโรคมะเร็งเพิ่มเติมในอนาคต
จากคุณสมบัติดังกล่าว เบต้ากลูแคนอาจนำไปต่อยอดด้านการเสริมสร้างระบบภูมิคุ้ม อย่างการติดเชื้อหรือโรคมะเร็งได้ อย่างไรก็ตาม ผู้บริโภคที่สนใจเบต้ากลูแคนควรรอการค้นคว้าวิจัยในคนกลุ่มใหญ่และในระยะยาวเพื่อผลลัพธ์ที่ชัดเจน ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อร่างกายมากยิ่งขึ้น
ก่อนที่จะทราบว่า เบต้ากลูแคน นั้น มีคุณประโยชน์ในเรื่องของการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกายให้แข็งแรง ลดอาการเกิดภูมิแพ้ต่างๆ ต่อต้าน กำจัดเชื้อโรค และเชื้อไวรัสต่างๆ ที่เข้ามายังภายในร่างกาย มีส่วนช่วยในการปรับสมดุลภูมิคุ้มกันในร่างกายให้มีความสมดุลอยู่เสมอ นอกจากที่กล่าวมาแล้วนั้น เบต้ากลูแคนยังมีประโยชน์ในด้านอื่นๆ อีกมากมาย
ต้านการเกิดโรคมะเร็งต่างๆ ที่เกิดขึ้นภายในร่างกาย ทั้งยังมีหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระอีกด้วย อย่างไรก็ตาม การรับประทานอาหารเสริมประเภทนี้ก็ไม่ได้ช่วยต้านมะเร็งได้เพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ควรเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และควรงดการดื่มของเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ทุกชนิดอีกด้วย
ช่วยลดการเกิดคอเลสเตอรอลในเลือด หากปล่อยให้ร่างกายมีคอเลสเตอรอลสูงเป็นระยะเวลานาน อาจจะส่งผลให้เกิดโรคต่างๆ ตามมาได้ ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจ และโรคหลอดเลือดต่างๆ ดังนั้น ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารประเภททอด มัน และอาหารที่มีไขมันสูงต่างๆ หากรับประทานเบต้ากลูแคนเข้าไปแล้ว สารประกอบนี้จะช่วยลดการดูดซึมของคอเลสเตอรอลเข้าสู่ร่างกาย ส่งผลให้คอเลสเตอรอลในร่างกายลดลง
ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้อย่างเป็นปกติ เนื่องจากว่า เบต้ากลูแคนเป็นพรีไบโอติก หรือเป็นอาหารประเภทชั้นดีในลำไส้ เมื่อรับประทานสารประกอบนี้เข้าไปแล้ว จะมีส่วนช่วยให้แบคทีเรียชั้นดีในลำไส้เพิ่มจำนวนมากและลำไส้แข็งแรงมากยิ่งขึ้นนั่นเอง นอกจากนี้ยังมีส่วนช่วยในการเสริมภูมิคุ้มกัน มีส่วนช่วยในการปรับสมดุลของลำไส้ให้ทำงานได้อย่างเป็นปกติและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
